Wanneer mag u als architect een opdracht stopzetten?
Regelmatig horen we van architecten dat ze de samenwerking met hun bouwheer stopzetten omdat die niet meer vlot loopt. Let wel: u kan als architect een opdracht niet zomaar eenzijdig beëindigen. De rechtspraak is vrij streng. Alleen een voldoende zwaarwichtige reden kan de verbreking rechtvaardigen. Een slechte communicatie of een vertrouwensbreuk weegt meestal niet zwaar genoeg door. Een ernstige tekortkoming van de bouwheer is bijvoorbeeld wanneer hij/zij u niet informeert over de start en het verloop van de werken, waardoor u uw wettelijke controletaak niet kan uitoefenen.
Zonder voldoende zwaarwichtige reden kan de bouwheer de stopzetting betwisten bij de Orde van Architecten of voor de rechtbank. In dergelijk geval bestaat het risico dat u veroordeeld wordt tot een schadevergoeding wegens onrechtmatige verbreking.
Wat zegt uw architectenovereenkomst?
Vaak staan er clausules in de overeenkomst die u toelaten om de samenwerking stop te zetten wanneer de bouwheer ernstig tekortschiet in zijn plichten. Voorbeelden: de bouwheer weigert om uw aanbevelingen op te volgen of de bouwheer handelt in strijd met dwingende wetgeving.
Zijn er alternatieven voor een eenzijdige verbreking?
Omdat een eenzijdige stopzetting risico’s inhoudt, zijn er vaak betere pistes: Breng de bouwheer schriftelijk op de hoogte van de problemen en probeer samen tot een oplossing te komen. Een andere optie is een beëindiging in onderling akkoord. Zo vermijdt u het risico van een onrechtmatige verbreking.
Eenzijdige stopzetting als ultiem middel?
Lukt een akkoord niet en voorziet uw overeenkomst geen clausule? Dan kan u alsnog eenzijdig verbreken, mits voldaan wordt aan bepaalde formaliteiten: ingebrekestelling, beschrijving van de stand van de werken, … Hou er rekening mee dat de bouwheer dit kan aanvechten. Oordeelt de rechter dat de reden niet zwaar genoeg is, dan kan u veroordeeld worden tot schadevergoeding. Zorg daarom steeds voor een goed gestaafd dossier: mails, aanmaningen, werfverslagen, enz.
Ons advies
De kernvraag is telkens: is de reden om eenzijdig te verbreken zwaarwichtig genoeg? Bij discussie voor een rechtbank, zal het de rechter zijn die oordeelt. Wij helpen u inschatten welke aanpak in uw situatie het meest aangewezen is én ondersteunen u bij de formaliteiten, zoals de verplichte brief aan de Orde en de gemeente. Indien u vragen heeft over uw architectenovereenkomst in het algemeen, vraag het ons ook zeker.
